تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) شایع‌ترین اختلالات غدد درون‌ریز در زنان و شایع‌ترین علت نازایی ناشی از عدم تخمک‌گذاری می‌باشد.نامگذاری این سندرم به دلیل وجود تخمدان های بزرگ محتوی تعداد زیادی کیست کوچک (در اغلب زنان مبتلا و نه در همه) است که در لایه بیرونی هر تخمدان قرار گرفته است.این بیماری که به نام تنبلی تخمدان معروف است، تقریبا در ۶ تا ۱۰ درصد همه زنانی که در سنین باروری می‌باشند دیده می‌شود. علت بیماری مزبور مشخص نیست اما محققان بر این باورند که عوامل ارثی و دیابت در ظهور آن نقش دارند.

علل بروز تخمدان پلی کیستیک

تخمدان این افراد نمی‌تواند به دلیل وجود برخی عوامل، تحت تاثیر هورمون‌های FSH و LH (هورمون‎های زنانه) طبیعی بدن قرار بگیرد و در نتیجه تخمک‌گذاری انجام نمی‌شود. یعنی هورمون‌های مترشح این افراد دچار اختلال است و در نتیجه عملکرد مناسبی هم ندارد. عواملی مثل ژنتیک ، تغذیه_و_تاثیر_محیط در بروز این بیماری نقش دارند.

طب_سنتی غلبه رطوبت و سردی در ناحیه تخمدان‎ها را دلیل تخمدان پلی کیستیک (تنبلی تخمدان‎ها) می‎داند و مهم‎ترین علت آن مصرف بیش از حد سردیجات (مواد غذایی سرد) و مرغ‎های هورمونی و استحمام در زمان پریودی است.

نشانه‎های این بیماری:
۱٫ تخمک‎گذاری‎های کم و نامنظم
۲٫ عدم تخمک‎گذاری به مدت طولانی که به صورت پریود های دیر به دیر بروز می‎کند.

۳٫ زیاد شدن هورمون‎های_مردانه یا علائم آن، از قبیل افزایش موهای_زائد در نواحی خاص (چانه و لب) و زبر شدن آن.

۴٫ بروز چاقی و آکنه (جوش‎های صورت در سن بلوغ) و هیرسوتیسم یا پرمویی

۵٫ وجود کیست‎های متعدد کوچک در تخمدان‌ها در سونوگرافی

۶٫ بزرگ شدن تخمدان‎ها

برخی گیاهان دارویی در بهبود و درمان این بیماری مؤثر هستند که به قرار زیر می باشند:

پنج انگشت: طب گیاهی می تواند در کنترل این بیماری بسیار مؤثر باشد. اگرچه بهترین درمان، توسط پزشک صورت می گیرد، اما خوددرمانی با پنح انگشت Vitex agnus-castus نیز می تواند بهبود قابل توجهی را به ارمغان بیاورد. برای این منظور، می بایست حداقل ۳ تا ۴ ماه آنرا مصرف کنید تا نتایج را مشاهده کنید.

نخل اره ای: معلوم شده است که عصاره ی نخل اره ای Serenoa repens فعالیت ضد آندروژنی داشته و می تواند در درمان سندروم پلی کیستیک که دلیل آن بالا رفتن سطح هورمون آندروژن در زنان است مؤثر می باشد.

گل صدتومانی: اگرچه گل صدتومانی Paeonia lactiflora اغلب به عنوان دارویی برای دردهای دوره ای مثل فیبروئید در نظر گرفته می شود، اما هنگامی که به همراه شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra) استفاده شود می تواند علائم سندروم تخمدان پلی کیستیک را از بین برده و به باروری زنان کمک کند.

شیرین بیان: تحقیقات در چین نشان داده است که شیرین بیان Glycyrrhiza glabra می تواند در سندروم تخمدان پلی کیستیک و بهبود نظم قاعدگی و باروری مؤثر باشد. این گیاه همچنین از کبد و بافتهای غشایی در معده و مسیرهای تنفسی حفاظت می کند. شیرین بیان داروی خوبی برای باز یافتن سلامتی و بهبود بعد از بیماری است.

عصاره گیاه بابونه:تاثیر عصاره گیاه بابونه در بهبود علائم بالینی و آزمایشگاهی تخمدان های پلی کیستیک اثبات شده است.گل بابونه به عنوان داروی گیاهی با خواص ضد اسپاسم و ضد التهاب در طب سنتی مصرف می‌شود. اثرات ضد اسپاسمی بابونه در کاهش دردهای قاعدگی و احتمالاً درد زایمان زودرس شناخته شده است.عصاره گل‌های خشک شده بابونه سبب بهبودی تخمدان پلی‌کیستیک و افزایش تعداد فولیکول‌های غالب می‌شود. همچنین بهتر شدن آرایش بافتی در بافت اندومتر را به دنبال داد که این اثر درمانی یافته جدیدی برای بابونه بشمار می‌آید.

همچنین بروز سندرم تخمدان پلی کیستیک با تغییرات نامناسب شاخص های متابولیک همراه است. مصرف اسید های چرب غیراشباع به خصوص از نوع n-3 (امگا ۳)، در پیشرفت سلامت متابولیکی تاثیرگذار هستند اسیدچربn-3 (امگا ۳) شاخص های آندروژنیک را در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بهبود می بخشد.لذا به این بیماران و افرادی که به علت تنظیم نبودن قند خون، چربی خون و فشار خون، در معرض ابتلا به کیست تخمدان قرار دارند توصیه می شود که مصرف روغن های گیاهی، که عموما حاوی PUFA بیشتری هستند را انتخاب کرده و مصرف مکمل امگا ۳ را در برنامه خود قرار دهند.

توصیه های پیشنهادی برای بهبود تخمدان پلی کیستیک

– ترک حمام در زمان پریود
– ترک مصرف سردیها در زمان پریود
– بادکش گرم و خشک تخمدان – کمر – کتف و ناحیه تیروئید
– حجامت عام و ساکرال و تکرار آنها برحسب نیاز
– ماساژ تخمدانها هر شب با روغن زنجبیل یا گزنه
– مصرف صبحانه مفصل و شام سر شب و نهار نصفه باشد
– بادام روزی ۱۰ عدد قبل از نهار میل شود
– پیاده روی روزی یک ساعت

منبع : مجله پزشکی دکتر سلام